Φροντίδα ηλικιωμένου αλόγου – Διατροφή, δόντια, άσκηση & χρόνια νοσήματα
Μετά τα ~15 έτη αλλάζουν οι ανάγκες: πέψη, δόντια, βάρος, θερμορρύθμιση και κίνηση. Με σωστή χορτονομή, στοχευμένα συμπληρώματα, τακτικούς ελέγχους και ήπια καθημερινή άσκηση προσφέρεις ποιότητα ζωής για πολλά χρόνια.
Διατροφή: Ποιοτικός σανός 1.5–2% BW (DM), πρόσβαση σε νερό & αλάτι. Αν οδοντικά θέματα → μουσκεμένος σανός/κυβάκια ή senior feed/balancer σε μικρά γεύματα. Δόντια: έλεγχος κάθε 6–12 μήνες. Βάρος: BCS/ζυγαριά ταινίας κάθε 2–4 εβδομάδες. Κίνηση: καθημερινό turnout & ήπιες συνεδρίες (ζέσταμα/αποθεραπεία). Οπλές: τακτικός πεταλωτής, αντιολισθητικό έδαφος. Υγεία: πρόγραμμα αποπαρασίτωσης/εμβολίων, παρακολούθηση για PPID/EMS & κολικούς. Άνεση: καταφύγιο από ζέστη/κρύο, κατάλληλη στρωμνή, κουβέρτα αν χρειάζεται.
Σχετικά άρθρα: Καθημερινή μέριμνα αλόγου · Ισορροπημένη διατροφή αλόγου · Κολικός στο άλογο
Τι θεωρείται «ηλικιωμένο» άλογο;
- Συνήθως μετά τα 15+ έτη αλλά ποικίλλει με φυλή/ιστορικό.
- Τυπικές αλλαγές: απώλεια μυϊκής μάζας, δυσκολία στη μάσηση, μεγαλύτερη ευαισθησία σε ζέστη/κρύο, αργή ανάρρωση.
Έλεγχοι υγείας & παρακολούθηση
- Κτηνίατρος 1–2×/έτος για κλινικό/αιματολογικό, ειδικά για PPID & EMS όπου ενδείκνυται.
- Οδοντιατρικός έλεγχος κάθε 6–12 μήνες ή συχνότερα αν «ρίχνει» τροφή/χάνει βάρος.
- Αποπαρασίτωση/εμβόλια βάσει προγράμματος και κοπρολογικών ελέγχων.
- Καταγραφή βάρους/BCS, όρεξης, κοπράνων, διάθεσης.
Διατροφή & οδοντιατρική φροντίδα
- Βάση η χορτονομή υψηλής ποιότητας. Αν τα δόντια δυσκολεύουν: μουσκεμένος σανός/κυβάκια, πολτοποιημένη χορτονομή.
- Senior feed/balancer για πλήρες προφίλ βιταμινών/μετάλλων όταν η χορτονομή δεν επαρκεί.
- Μικρά & συχνά γεύματα, σταδιακές αλλαγές 7–14 ημέρες (δες οδηγό).
- Νερό/αλάτι πάντα διαθέσιμα· ζεστό νερό τον χειμώνα ενθαρρύνει πρόσληψη.
Βάρος, BCS & μεταβολικά (PPID/EMS)
- BCS 4–6/9 ως στόχος (ανάλογα με οδηγία κτηνίατρου).
- PPID (Cushing): μακρύ/κατσαρό τρίχωμα, απώλεια μυών, ευπάθεια σε λοιμώξεις/λαμινίτιδα.
- EMS: παχυσαρκία, «λοφώδης» αυχένας, κίνδυνος λαμινίτιδας. Διαχείριση με κατάλληλο σανό & έλεγχο θερμίδων.
- Ξαφνική αλλαγή βάρους/τριχώματος/ενέργειας → ενημέρωσε κτηνίατρο.
Κίνηση, άσκηση & αρθρώσεις
- Καθημερινό turnout και ήπια κίνηση βελτιώνουν αρθρώσεις/έντερο.
- Συνεδρίες χαμηλής έντασης: ζέσταμα 10′, ρυθμικό περπάτημα/ελαφρύ τροχασμό, αποθεραπεία.
- Πρόσεξε γλιστερά εδάφη/απότομες στροφές· προσαρμογή εργασίας στις «καλές» μέρες.
Οπλές, περιβάλλον & άνεση
- Πεταλωτής σε σταθερό πρόγραμμα· έλεγχος για ρωγμές/σήψη βάτραχου.
- Στρωμνή/κρεβάτι άνετο, αντιολισθητικό δάπεδο, ράμπες/ύψη με ήπια κλίση.
- Κοινωνικότητα: οπτική/ασφαλής επαφή με κοπάδι μειώνει στρες.
Θερμοκρασία & εποχικές προσαρμογές
- Καλοκαίρι: σκιά, ανεμιστήρες/αερισμός, έλεγχος εντόμων, ηλεκτρολύτες όπου χρειάζεται.
- Χειμώνας: περισσότερη χορτονομή (θερμογόνος), νερό που δεν παγώνει, κουβέρτα για αδύνατα/ξύρισμα/έντονο κρύο.
- Παρακολούθηση για κολικούς σε αλλαγές καιρού/τροφοδοσίας.
- Myth: «Τα ηλικιωμένα άλογα δεν πρέπει να γυμνάζονται.»
Fact: Η ήπια καθημερινή κίνηση είναι ωφέλιμη για αρθρώσεις, έντερο και διάθεση. - Myth: «Μεγάλη ηλικία = πολλά συμπυκνώματα.»
Fact: Πρώτα ποιοτική χορτονομή· συμπληρώματα μόνο όπου χρειάζεται και πάντα σταδιακά. - Myth: «Δεν χρειάζεται οδοντιατρικός έλεγχος στα γηρατειά.»
Fact: Είναι κρίσιμος· η κακή μάσηση οδηγεί σε απώλεια βάρους/κολικούς.
FAQ
Πόσο συχνά χρειάζεται οδοντιατρικός έλεγχος;
Κάθε 6–12 μήνες, συχνότερα αν πέφτει τροφή από το στόμα, αδυνατεί να μασήσει ή χάνει βάρος.
Πώς παίρνει βάρος με ασφάλεια;
Αύξησε σταδιακά την ποιοτική χορτονομή, χρησιμοποίησε μουσκεμένες ίνες/κυβάκια και ένα balancer· μοίρασε σε μικρά γεύματα και παρακολούθησε BCS.
Να βάζω κουβέρτα τον χειμώνα;
Μόνο αν είναι αδύνατο, ξυρισμένο, πολύ ηλικιωμένο ή σε παρατεταμένο κρύο/βροχή. Έλεγχε καθημερινά κάτω από την κουβέρτα (δέρμα/θερμοκρασία).
Ποια σημάδια δείχνουν PPID/EMS;
PPID: κατσαρό/μακρύ τρίχωμα, μυϊκή απώλεια, λοιμώξεις, λήθαργος. EMS: παχυσαρκία, «λοφώδης» αυχένας, επεισόδια λαμινίτιδας. Συζήτησε για έλεγχο με τον/την κτηνίατρο.